گرچندپادشاه تمام عالمی...............ولی بازام گدای مادری

لحظه هاست که آدمی را هیچ وپوچ می کند.لحظه هاست که انسان رافرسوده وخسته اززندگانی میکند. لحظه هاست که عمرمارابه پایان می رسانند ولحظه هاست که انسان رافریب می دهند. یباید ازپس لحظه هابگریزیم وبه امیدلحظه بعدی زندگی نکنیم اینگونه بی اندیشیم که انگار لحظه بعدی پس راه مانیست. وازهمین لحظه لذت ببریم نه به امیدلحظه بعدی...  

قرارمـــان بـــاشدفصــــل انگـــور،شـــراب که شـــدم                                                                                                                       جام از تو جان از من.لب ازتوپیک ازمن.

در این زمینه از بین نظریات مختلف دو نظریه طرفدار بیشتری دارد اول اینکه بلوچها شاخه ای از آریاها هستند دو دومی اینکه آنها ریشه سامی داشته و منشعب از اعراب می باشند. بسیاری از نخبگان امروزی بلوچ انتساب اجدادشان به اعراب را بدون اعتبار میدانند و معتقدند که فاقد مستندات تاریخی است. به عنوان مثال عطاءالله منگل از سیاسیون بلوچستان پاکستان ریشه عربی بلوچها را افسانه دانسته و معتقد است بلوچها مانند کردها آریایی هستند یا جان محمد بلوچ دیگر نویسنده بلوچ پاکستانی بر همریشه بودن زبان فارسی و بلوچی تأکید دارد (احمدی ۱۳۸۲: ۱۰۷ـ۱۰۸). مرحوم کامبوزیا نیز که خود مدتی درمیان بلوچها زیسته در مورد همریشگی زبان بلوچی و فارسی اظهار عقیده نموده که «اگر فارسی کهن را در برابر بلوچ تکلم کنی خواهد گفت این زبان که همان زبان بلوچی است» (کامبوزیا، بلوچستان و علل خرابی آن) اما آنچه بیشک اتفاق افتاده اختلاط نژادی بلوچها چه با همسایگانشان و چه با غیر همسایگان در طول تاریخ بوده است بطوریکه امروزه براحتی نمی توان یک براهویی غیر بلوچ را از یک بلوچ تشخیص داد همچنین است اختلاط بلوچها با عربها که سرپرسی سایکس نیز به آن اینچنین اشاره کرده است. «ماحصل کلام اینکه چون اعراب در موقع مهاجرت به این حدود زن همراه خود نیاورده بودند ناچار با زنها ایرانی ازدواج نمودند و اینک بلوچهای فعلی مختلط از نژاد عرب و (بلوچ) ایرانی میباشند اصطخری می گوید که مکرانیها شبیه به اعراب می باشند». (سایکس، ۱۳۶۳: ۱۲۸) محمد سرادرخان یکی دیگر از نویسندگان بلوچ معتقد است که در عهد کیانیان و ساسانیان بلوچ ها جزو ارتش ایران بوده اند که مقارن ظهور اسلامی از شمال و شمال غرب بعلت مخالفت با ساسانیان به جنوب ایران رانده شدند. (احمدی، قبلی: ۱۱۲) فردوسی نیز همین نظریه را درمورد کوچ بلوچ ها از البرزبه مکران و سند ابراز میدارد (کامبوزیا، بلوچستان و و علل خرابی آن). به هر حال شواهد تاریخی نشان میدهد که بلوچها در زمان هخامنشی تا اواخر دوره ساسانی (قرن ششم قبل از میاد تا ظهور اسلام) در نواحی شمال و بعد از آن جنوب شرقی ایران سکنی گزیده اند لذا ظهور و حضور آنها در انتساب به اعراب بعید مینماید. طبری هم در کتاب تاریخ طبری مکران فعلی را بخشی از سرزمین اردشیر بابکان میداند (طبری، ۱۳۶۲: ۵۸۴) براهی نیز در تاریخچه بلوچستان می گوید که آنها (بلوچها) در قرن هفتم میلادی در دره های مشرف به کوههای کرمان می زیستند تا اینکه در قرن دهم میلادی شمال و غرب کرمان را نیز اشغال نمودند. بلوچها در دوره غزنوی با حمله غزنویان مواجه شده در نتیجه مجبور به مهاجرت شدند که نواحی تحت سکونت آنها تا سند و پنجاب گسترش پیدا نمود.

آنچه از اجماع نوشته ها و تحقیقات بر می آید قبل از استقرار آریایی ها ساکنان اولیه شبه قاره هند و فلات ایران دراویدیان، براهویی ها، کوشان ها و تریدها بودند که محل زیست دراویدیان و تریدها بطور پراکنده در تمام شبه قاره هند بوده و در نقاط ساحلی و کرانه های آبی فلات ایران تریدها ساکن بودند اما در نواحی داخلی و شمالی ایران نیز کوشان ها می زیستند که برخی منابع تاریخی ساکنان داخلی فلات ایران را از البرز تا رشته کوه مکران (این رشته کوه از دریای عرب تا کوههای هندوکش ادامه دارد) «کوشان ها» می داند حال آنکه برخی نقاط افغانستان و ماوراء رشته کوه مکران تا کرانه های سند توسط براهویی ها اشغال شده بود لازم به گفتن است که نژاد این ۴ تیره از یکدیگر جدا بود. براهی در کتاب «تاریخ سنگ نبشته گورها» جد تیره کوشان را کوش KUSH ذکر کرده که کوش نیز پدر نمرود بوده است (Brohi, 1980: 15). اما براهوییها تیره دیگری هستند که در مورد پیشینه آنها اطلاعات زیادی در دست نیست جز اینکه قیل از آریاییها در مناطقی از هندو پاکستان امروزی حضور داشته اند هوگز به نقل از ماسون Masson زبان براهویی را مشتق از زبان دراویدی می داند لذا در تفدم سکونت براهویی ها در بلوچستان مرکزی دلیل موجهی به نظر می رسد حال آنکه زبان بلوچی از هند و ژرمنی گرفته شده است (Huges, 1977: 29-30). بسیاری از محقیقن زبان براهویی را مشتق از زبان دراویدی میدانند که هیچ خویشاوندی با زبان سانسکریت ندارد و این دلیل دیگری است که این تیره از تیره آریایی بلوچ جدا بوده اند. ستوان هنری پاتینجر نیز با اینکه آگاهی علمی از زبانشناسی نداشته اما به لحاظ ترکیب کلمات و آواها بر اساس تجربه و شناختی که از زبانهای فارسی و هندی داشته شباهت واژه های براهوئیکی را به برخی زبانهای هندی ناشی از ریشه مشترک آنها میداند حال آنکه به اعتقاد وی شباهت زبان بلوچی به فارسی به علت ریشه مشترک آنها می باشد. سرپرسی سایکس نیز تأکید بر جدا بودن نژاد براهویی از بلوچ دارد وی می نویسد «(بلوچها) با براهویی ها که از قرن هفدهم به این طرف قدرتی به هم رسانده و تحت ریاست قنبر نامی به دستیاری یکی از راجه های هندوستان رفته و بالاخره بر علیه خود و او قیام و حکومت ویرا منقرض کرده اند تفاوت و اختلاف دارند» (سایکس ۱۳۶۳: ۱۲۸).

اما در مورد نظریه دوم که مربوط به ریشه عربی بلوچها است شواهد علمی چندانی وجود ندارد فقط می توان به برخی شعرهای حماسی بلوچی اشاره کرد که مضمون آنها به کوچ بلوچ ها از حلب (سوریه فعلی) به بلوچستان حکایت دارد در دفتر شعر (DAPTAR -SHER) که هرچند سندیت قطعی و تاریخی ندارد اما مورد علاقه و باور برخی از بلوچها می باشد همچنین در دست نوشته هتورام رائی بهادر در مورد سوابق تاریخی بلوچستان نیز ادعایی موجود است که می گوید بلوچها در سال ۶۱ هجری از عراق و سوریه به بلوچستان آمده اند بخشی از یک شعر این سفر را چینین بیان نموده است:

۱ـ وحدیکه سرزرته یزید و کشتگی شاهن حسین «رضی الله تعالی عنه»

وقتیکه یزید روی کار آمد و حسین «رضی الله تعالی عنه» را به شهادت ساند

۲ـ ما اشتگنت زرین منند گون شصت و چارین فرقوان

ما سرزمینهای زر خیز شام را ترک کردیم و با شصت و چهار زیر رده فامیلی از آنجا هجرت نمودیم.

۳ـ رند چه حلب پاد آتکگنت رود بارا مان تگ بوتگنت

طایفه راند از حلب (سوریه) حرکت کردند و در اطراف رود بار (رود بار جیرفت) منتشر شدند هوگز نیز باوری را که در برخی مناطق بلوچستان پاکستان رایج است و ریشه آن همین شعر بلوچی است را در کتاب خود چنین شرح می دهد: «جد بلوچها بنام میر حمرا (Mir Hamra) پسر عبدالمهتاب که در زمان حضرت حسین «رضی الله تعالی عنه» می زیسته در سال ۶۱ بعد از هجرت بعلت جنگهای داخلی به منطقه کرمان مهاجرت نمودند و پس از مدتی سکونت در آنجا به ناحیه مکران آمده و در نهایت پس از حمله مغول بطرف هند و پنجاب مهاجرت نموده است سردار این قوم قبل از کوچ به خراسان و کلات شخصی به نام جلال خان (کتاب چاپ سنگی تاریخ بلوچستان سردار بلوچها را در هجرت از شام جلال خان نوشته است نویسنده آن کتاب نیزبیان داشته که فرزندان وی رند، لاشار، هوت، کرّا و مسمات مائی جتو بوده اند) بوده که چهار فرزند پسر به نامهای رند (Rind)، هوت (Hot)، لاشار (Lashar)، کوراری (Corari) و دختری به نام مسمت جتوی (Massamat Jotai) داشته است. از دختر زیر شاخه فامیلی جتویی شکل می گیرد که در حال حاضر ساکن بلوچستان پاکستان می باشد، از رند میرچاکرخان و از لاشار نیز میررحمان خان تشکیل دو زیر رده فامیلی رندی و لاشاری را میدهند. (Huges, 1977: 28)

این شعر و سایر نوشته های هم رای فقط به مهاجرت بلوچها در سال ۶۱ هجری اشاره می کند اما به پیشینه قومی بلوچها قبل از آن هیچ اشاره ای ندارند. نگارنده براساس شواهد تاریخی و ضمن رد نکردن احتمال مهاجرت بخشی از بلوچها از شامات به مکران ایرانی بلوچستان معتقد است اینها فقط بخشی از بلوچها بوده اند که در سالیانی به چندان دور از واقعه شهادت حضرت حسین «رضی الله تعالی عنه» از ایران به عراق و سپس سوریه رفته اند شرح ماوقع که دراسناد تاریخی منعکس است چنین بوده است که بلوچها در لشکر ساسانیان از اجزاء دلیر و کار آمد بوده و هرگاه دشمن مشترکی این مرز و بوم را تهدید می کرده به یاری حکومت مرکزی رفته اند منجمله در هجوم اعراب تازه مسلمان شده به کشورهای همجوار، ایران نیز از این تهاجم در امان نبوده و لشکری به فرماندهی ابوموسی اشعری به حوالی شوش آمده و با لشکریان ایرانی درگیر می شود حفاظت شوش به عهده سرداری بلوچ به نام سیاه سوار”برای اطلاع بیشتر از سیاه سوار نگاه کنید به (سربازی، عبدالصمد. بلوچ و بلوچستان. ترجمه محمد سلیم آزاد. چاپ اول. ۱۳۷۸٫ انتشارات کردستان. ایران) و شاهنامه نوبختی ملک الشعرای بهار همچنین: (اشاعه الاسلام نوشته حبیب الرحمن(فخر الهند) و (ایضا “البدایه و النهایه” نوشته ابن کثیر)”. بوده که وی به همراهی قبیله اش (اساوره) و دو قبیله دیگر (سیا بجه و جط) به قول مرحوم مولوی عبدالصمد سربازی (مرحوم مولوی عبدالصمد سربازی که قاضی القضات خان کلات بوده در سال ۱۹۰۲ میلادی در روستای دپکور سرباز در ایران به دنیا آمد و در سیزدهم سپتامبر ۱۹۷۵ در «خوزدار» یکی از شهرهای پاکستان در گذشت ایشان با استناد علمی به مستندات تاریخی سلسه مقالات متعددی را در رد انتساب بلوچها به اعراب در نشریات کویته به چاپ رسانده و منجمله در جمع بندی نهایی تحقیقاتش در مورد این انتساب نتیجه می گیرد «از سلسه مقالاتی که من ترتیب دادم بحمدلله این واقعیت مثل روز روشن گردید که بلوچ هزاران سال قبل از حضرت حمزه وجود داشته و با اسکندر مقدونی و دیگر قدتهای بزرگ پیکار کرده است.

آنانکه به این خوش باوری مبتلا بودند که بلوچ از نسل حضرت حمزه است اکنون مجبور شده اند چنین بگویند که بلوچ از نظر شجاعت و دارا بودن جذبه جهاد، بطور معنوی از اولاد حضرت حمزه بشمار می روند و نه نسلاً».) با یافتن حقیقت اسلام و به قول ملک الشعرای بهار (برای اطلاع بیشتر مراجعه کنید به: “شاهنامه نوبخت” ملک الشعرای بهار) با از دست دادن ارق ملی تسلیم سپاهیان عرب شده و پس از آن در خدمت اعراب قرار می گیرد این قبایل به پاداش رشادتی که در کشور گشاییهای بعدی اعراب از خود نشان میدهند مناطقی در سوریه را برای سکنی بدست می آورند که هنوز به نام سرزمین بلوچها یا (وادی البلوص) معرف است و همین قضیه دستاویزی شده برای انتساب بلوچها به اعراب. در حالی که احتمال بیشتر در این است که برخی قبایل بلوچ که ذکر آنها رفت پس از ورود به ارتش اعراب مسلمان به سوریه و عراق وارد شده و ۶۱ سال بعد از هجرت بدلیل اینکه می دیدند حکومت بظاهر اسلامی از شعور به شعار و از حقیقت به دنائت و دنیاپرستی حرکت کرده است و در این حرکت حتی به اهل بیت پیامبر نیز رحم نکرده و واقعه محرم سال ۶۱ پدید می آید با گذاردن دلبستگی ها و طبیعت زیبای شامات به سرزمین مادری خود بلوچستان مهاجرت می نمایند.

در نتیجه هر چند به استناد شعرهای حماسی مذکور گروهی از بلوچ از شامات به ایران آمدند و برخی طوایف امروزی بلوچستان را به یادگار گزاردند اما شواهد تاریخی گویای این مطلب است که اینها همان کسانی بودند که به همراهی سیاه سوار از بلوچستان به آنجا رفته و اینک مجدداً به دیار خود بر می گشتند که به این فرض حضور بلوچها در حوزه تحقیق را بایستی قرنها قبل از ساسانیان جستجو کرد.

در فتوح البلدان بلاذری و تاریخ طبری که در سده های دوم و سوم نگاشته شده اند به هنگام نگاشتن رویدادهای کرمان یادی از کوچ و بلوچ ها نمی رود. پس بی گمان آنان در آن زمان در کرمان نمی زیسته اند.
پس کجا بوده اند؟
برخی در این تلاشند که آنان را باشندة شمال خاوری ایران در مرز شمالی خراسان بدانند و می گویند که آنان در برابر تازش هیاطله از سرزمین و زیستگاه خود گریخته و رو به جنوب نهاده اند و با تازش مغولان و تیمور به بلوچستان امروز آمده اند، که نمی تواند راستینه ای در تاریخ باشد. بی گمان راه کوچ آنان از شمال باختری ایران به جنوب خاوری بوده است.
تاریخ نگار بلوچ جعفری می نویسد:
بلوچ ها از دو راه راهی جنوب خاوری شده اند یکی راهی که از حلب در سوریه می آمد و دیگر راهی از کوهستان البرز. سخن من بر سر راه دوم است.
پژوهشگران بسیاری بلوچ را از باشندگان سرزمینی در جنوب باختری دریای خزر دانسته اند. دیمتری الکساندروف تاریخنگار روس می نویسد کوچ ها در دو سوی سپیدرود در گیلان می زیستند و بلوچ در کوهستان و درکنارشان میان بلندی های البرز باختری و بلندی های جنوبی کوه های تالش. تاریخنگار آذربایجانی مدداف نوشته است تالش ها در جنوب سرزمینشان همسایگانی داشتند که بعدها نام بلوچ بر خود گرفتند وی به گونه ای بر آن است که بگوید بلوچ ها نیز شاخه ای از کادوس ها، باشندگان کوه های گیلان در دوسوی سپیدرود و کوه های تالش که گالش ها و تالش های امروز بازماندگان آنانند، بوده اند. هنوز در میان تالش ها ضرب المثلی هست که می گوید « بلوچ مرز نمی شناسد» و شاید این از آن رو باشد که به گاه همسایگیشان بارها مورد تازش بلوچ ها بوده اند. ضرب المثل دیگری میان تالش هاست بدین گونه که « آرام آواز نخوان بلوچی بخوان » یعنی بلوچ با آوای بلند آواز می خواند. هیچ نشانی بر زیستن بلوچ ها در هزار سال پسین در کوهستان های باختر سپیدرود در مرز میان استان های گیلان و زنجان و آذربایجان خاوری نیست و بی گمان این ضرب المثل ها نشانی بر همسایگی آنان در روزگاران بسیار دور دارد. گر کوچ را بدانگونه که امروز در گیلکی کوچک معنی دارد کوچک بپنداریم در برابر آن بلوچ در زبان مردم کوه نشین گیلان معنی تنومندی دارد مانند « بلوچه گو » که به معنی گاو تنومند است و براین پایه می توان پنداشت که بلوچ های باشندة آن زمان گیلان تنمومند بوده اند و کوچ ریز اندام.
ضرب المثلی در گیلکی هست بدین گونه که « بلوچ دونه او جور جورون چه خبره » یعنی بلوچ می داند که آن بالا بالاها چه خبر است که نشان بر بلندی اندام یا برکوه نشینی بلوچ دارد و ضرب المثل « بلوچی سپر نِخّی » یعنی بلوچ سپر نمی خواهد که شاید نشان بر پردلی بلوچ در جنگ داشته باشد. هنوز در میان بلوچ ها برای نام بردن از گروه های گوناگون مردم پسوند « زای » به کار می رود که همسان واژة « زّی » گیلکی به معنی فرزند و زاده است و زای بلوچی نیز همین معنی را دارد.


افتخارات بلوچستان برای ایران:

--------------------------------

کوروش کبیر، بنیانگذار امپراطوری هخامنشی در ایران آنها را تشویق کرد تا در ایالات شمالی ایران در نواحی همجوار دریای سیاه یعنی در کردستان ، ارمنستان و گیلان ساکن شوند، بلوچ ها مدت یک هزار سال در این مناطق کوهستانی اقامت داشتند ، دست به سلاح بردند و به عنوان نخبگان سپاه امپراطوری های هخامنشی و ساسانی خدمت کردند. به نوشته محمد سردار خان در عهد هخامنشیان ، کیانیان و ساسانیان، بلوچ ها ستون فقرات نیروهای نظامی پادشاهان باستانی ایران بودند. در اواخر عهد ساسانی و مقارن ظهور اسلام ، بلوچ ها از شمال و شمال غرب به جنوب ایران در کرمان مهاجرت کردند و تا حمله مغول در آنجا اقامت داشتند و پس از آن باردیگر به جانب شرق هجرت کرده و در مناطق کنونی ساکن شدند. قدیمی ترین منبعی که در آنجا اقامت داشتند و پس از آن باردیگر به جانب شرق هجرت کرده و در مناطق کنونی ساکن شدند . قدیمی ترین منبعی که در آن واژه بلوچ اشاره شده ، شاهنامه فردوسی اثر حماسی ـ ملی ایران است که در قرن دهم میلادی ـ چهارم هجری ـ به نظم درآمد . فردوسی جنگجویان بلوچ را به شجاعت و مردانگی ستوده است.

بازپس گیری خلیج فارس از پرتغالیها و قلعه پرتغالیها:
وقتی همٌل سردار نامدار بلوچ پس از نبردهای ساحلی بسیار با متجاوزان به خلیج فارس به دریا می زند، دیگر در تاریخ خبری از او نیست، باقی صفحات تاریخ حدس و گمان است درسردار بلوچ در برابر فرمانده پرتغالی قرار می گیرد و به خواست او مبنی بر انتخاب یکی از زیبارویان پرتغالی تن در نمی دهد. فرمانده پرتغالی به همل می گوید قایق کوچکت را رها کن و به کشتی بزرگ ما در،آ اینجا بساط عیش و عشرت برپاست. از میان زیبارویان ما یکی را برگزین تا ما نسلی از تو داشته باشیم اما پاسخ همل نه است، نه یی هم به خاطر تفاوت دین و آیین و هم به خاطر وطن. او می گوید من زنان سیاه چشم وطنم را بیشتر دوست دارم. این گوشه یی از حکایتی است که چندی پیش در یکی از برنامه های فرهنگی از یکی از چهره های برجسته هنری شنیدم و ترجمه اش را پرسیدم و بعد به یاد آوردم که امسال پانصدمین سال اشغال خلیج فارس است و این ترانه غمگین به بخشی از این موضوع می پردازد و از اتفاقی در پنج قرن پیش سخن می گوید: رویدادی که سینه به سینه در هنر مردم بلوچ حفظ شده است و اینک به ما رسیده است تا بار دیگر به یادمان بیاورد که برای حفظ این سرزمین مردمانش چه رنج ها برده اند و بلوچها توانستند دریای شرق ایران را پس گرفته و قلعه پرتغالیهاکه به یادگاری باقی مانده است. سابقه تمدن انسانى در بلوچستان به عقیده دانشمندان براى یافتن پناهگاههاى انسان «پالئولیتیک» باید در مثلث شیراز، مشهد، زاهدان و بخصوص در ناحیه بم و کوه آتشفشانى تفتان در بلوچستان به جستجو و بررسى پرداخت. در گذشته‏ ها پیوسته یک ارتباط واقعى بین تمدنهاى انسانى وجود داشته است. وجود آثار تمدنهاى باستانى در کنار رودهاى بزرگ مانند: فرات، کارون، دجله، نیل، سند و هیرمند ناشى از همین ارتباط است. رودهاى بمپور، سرباز، ماشکیل و لادیز در بلوچستان نیز از نواحى زیست ساکنان اولیه فلات ایران بوده است. امروزه آن تصور که بلوچستان در نتیجه معجزه و بصورت افسانه‏اى در کره زمین سر در آورده، کم رنگ شده است چون با تحقیقات چندساله باستان شناسان سابقه مدنیت در این سرزمین آشکار شده است. زیرا از ظروف سفالى بدست آمده در نواحى بمپور، خوراب و ... در بلوچستان که مربوط به حجر مى‏باشند، وجود تمدن اولیه در این سرزمین روشن مى‏شود. بنابه عقیده غالب باستان شناسان تمدن بلوچستان واسطه‏اى بین دو تمدن بزرگ سومر در غرب و هند در شرق بوده است. و نه تنها از آنها تأثیر پذیرفته است بلکه بر آنها تأثیر نیز گذاشته است. بلوچستان و ایران هر زمان که توسط بیگانگان مورد هجوم واقع شده، دچار تفرقه و تجزیه شده است اما وحدت سیاسى فلات ایران و اندیشه وحدت ملى به عنوان عواملى بوده‏ اند که نفوذ نیروهاى خارجى را به تحلیل برده ‏اند.


اداب و رسوم بلوچها:
----------------------

زندگی قوم بلوچ آمیزه‌ای از مراسم، آیینها، عقاید و باورهایی است که ریشه در سنتی دیرین دارند. به ندرت مراسم یا آیینی می‌توان یافت که با موسیقی همراه نباشد. مراسم بلوچی در مجموع یا آیینهای کیشی-مذهبی هستند و یا جشنها و اعیاد را تشکیل می‌دهند.


عمده‌ترین آیینهای کیشی-مذهبی عبارتند از: گواتی، مولود(مالد و پیر پتز)، انواع زار، محفل دراویش صاحبان، مجالس ترحیم؛ و مهمترین جشنها عبارتند از: عروسی، زایمان، ختنه سوران، هامین(خرما چینی) و گندم چینی. به طور کلی اساس ملودیها بر مبنای شرایط و مراسم، به ویژه تحت مفاهیم متفاوتی تدوین شده اند.


از جمله: لیکو و زهیروک:

آوازهایی هستند که در فراق بستگان نزدیک مثل پدر، مادر، برادر، خواهر، و همچنین دوست و معشوق و حتی در دوری از وطن ارایه می‌گردند. زهیروک در بدو امر فقط به وسیله زنان، در حین کارهای روزمره خوانده می‌شده است. این نحوه اجرا امروز دیگر متداول نیست. فعلاً زهیروک به وسیله خوانندگان مرد و به همراهی سرود(قیچک) اجرا می‌شود. کردی: مضمون متن کردی،‌ عینا ً‌مثل لیکو و زهیروک، مبین تاملات ناشی از هجران و فقران است. این متن حاوی لهجه‌ای است که در رودبار و منطقه بین ایرانشهر و کرمان متداول است. آواز کردی بیش از همه جا در ایرانشهر و بمپور رواج دارد.


موتک(موتق):

موتک به مراسم ترحیم اختصاص دارد. محتوای متن این آواز شامل مناقب مرحوم بوده و تالم ناشی از مرگ را بیان می‌کند. براین اساس موتک را می‌توان نوعی مرثیه به حساب آورد. شعر: شعر که در زبان بلوچی به آن شیر می‌گویند، عبارت از آوازی است که مضمون متن آن را داستانهای حماسی، عشقی، وقایع تاریخی و رویدادهای اجتماعی، پند و اندرز و غیره تشکیل می‌دهد. مشائیر(شاعر) کسی است که شیر را با ساز و آواز اجرا می‌کند. به شاعر پهلوان نیز می‌گویند.پهلوان ترکیبی است از دو کلمه پهلو و وان،پهلو که مشتق از ریشه زبان پهلوی است، معنای شجاع، دلاور و توانا را دارا است و وان به معنای خواننده است. وانگ به بلوچی همان معنای خواندن در فارسی را می‌دهد. بنابراین پهلوان عبارت است از خواننده یا ارایه کننده شجاعتها و دلاوری‌ها. از جمله سروده های حماسی می‌توان به میر قنبر، چاکر و گوهرام اشاره کرد. این سروده به حکایتی می‌پردازد که حدود 5/4 قرن پیش در دوران حکومت همایون شاه، دومین پادشاه سلسله گورکانیان هند و حکومت شاه طهماسب اول در ایران روی داده است. پادشاه ایران سعی در بازگرداندن تاج و تخت از دست رفته سلطان هندی را دارد؛ اما محور روایت بر اساس زندگی و ماجراهای بیوه‌زن دامدار و ثروتمندی به نام گوهر می‌باشد که با رد تقاضای ازدواج میر گوهرام خان، یکی از حکام منطقه، و یک سلسله ماجراهایی که پیش می‌آید، منجر به درگیری‌های دو طایفه رند و لاشاری به مدت سی سال می‌گردد. بدین ترتیب شعر چاکر و گوهرام از دو قسمت تشکیل می‌شود و هر یک از این قسمتها پیروزی یکی از این دو طایفه و شکست دیگری را توصیف می‌کند. جنیدخان و دادشاه نیز از جمله شعرهای تاریخی بلوچ به شمار می‌آیند. در بسیاری روایت‌های تاریخی قوم بلوچ، قهرمانان در مبارزات خود، بیش از آنکه اهدافی نظیر راهزنی(در بعد منفی مبارزه) یا گرایشهای ملی(در بعد مثبت مبارزه) داشته باشند، هدف نهایی خود را به احقاق حق متمرکز نموده‌اند. در مواردی نیز که مبارزات به درگیری‌هایی با بیگانگان انجامیده است، انگیزه‌های اصلی متاثر از عوامل قومی و قبیله‌ای است تا احساسات ملی گرایانه.در متن اشعار نیز مضامین و باورهای قومی جلوه‌گر هستند. رویدادهای اجتماعی در شعر بلوچ نیز به وقایعی اشاره دارد که در سال های گذشته اتفاق افتاده است، مانند کشته شدن میرپسندخان یا مرادخان که حدود سی سال پیش رخ داده است. گواتی نیز مربوط به مراسمی می شود که به قصد رفع بیماری های روحی و اختلافات روانی یا بنا به اعتقاد افراد محلی، در جهت شفای شخص جن زده و خارج ساختن روح پلید از جسم بیمار صورت می پذیرد. معنی تحت اللفظی گواتی باد است.همچنین به بیماری اطلاق می شود که گوات در جسم او حلول کرده باشد. رقص یا تحرکات یکنواخت جسمانی در مراسم گواتی، شبیه به سماع خانقاهی دراویش می باشد. مراسم گواتی استفاده از سازها متنااسب با میزان پیشرفت بیماری است: ساز (بازی ساز): ساز به بیماری تعلق می گیرد که خفیف ترین درجه گواتی را دارا است. در ساز فقط یک نوازنده قیچک شرکت دارد. در این مراسم زن های شرکت کننده با آواز نوازنده قیچک را همراهی می کنند. گواتی با ادای کلمات به فارسی، بلوچی، عربی، سواحیلی (زبان رسمی تانزانیا و کنیا و مجمع الجزایر کومور و بسیاری از کشورهای ساحلی شمال و جنوب شرقی قاره آفریقا) و هندی سعی می کند بیمار را به وجد آورد.


کُپار (بازی کُپار):
هر گاه بیماار مرحله شدیدتری از درجات گواتی را دارا باشد، برای او کُپار تجویز می شود. در کپار علاوه بر قیچک، دهل نیز شرکت دارد. پس از پایان بازی کپار قهوه، ذرت برشته و حلوا بین شرکت کنندگان تقسیم می شود.ژ ولاگ (بازی ولاگ): به این بازی هونله نیز می گویند. چنانچه در بازی نهایی بیمار بهبود نیابد، مرگ او حتمی است و بنابر استطاعت بیمار لازم است مرغ، گوسفند، شتر و گاو قربانی و از شرکت کنندگان در مراسم پذیرایی شود. متن آوازهای گواتی در درجه اول مدح لعل شهباز (از بزرگان متصوفه، اهل مرند آذربایجان که به ایالت سند مهاجرت نمود) و عبدالقادر گیلانی است. علاوه بر این الله هو، رسول الله، الله من پیکرون نیز ذکر گرفته می شود. در موسیقی بلوچ آوازهایی مانند نازینک در مراسم عروسی، هالو و شپتاکی در مراسم زایمان و تبریک تولد کودک کاربرد دارند. آوااز نعْت نیز که حاوی مدح و ثنای حضرت محمد (ص)، آل او و بزرگان اسلام است، مورد استفاده قرار می گیرد. (مسعودیه،1364 ،24-9 ) برخی نجواها موزون که از فریادهای دیرینه محبوس در گلوی بلوچ و نیز اقلیم بری و خشک منطقه سرچشمه می گیرد، از ساز قیچک، آهنگ محزون و دلنشینی تجلی فرافکنانه پیدا می کند. هویت بیانی در موسیقی بلوچ: به طور کلی با توجه به بررسی ساختاری آوازها، سروده های آینی و ترانه های قوم بلوچ، می توان به این نتیجه دست یافت که موسیقی قوم بلوچ دارای هویتی ملودیک می باشد. چنان که پرفسور مسعودیه نیز در بررسی موسیقی بلوچستان به وجود نمونه ای از «مُد پنتاتونیک» در برخی ترانه ها اشاره نموده است. (مسعودیه، 1364، 35)همچنین براساس برسیها و آوانیسی‌های به عمل آمده و با توجه به ساختار توالی اصوات و بافت ملودی‌ها،بخشی از آوازها در این موسیقی بر خلاف ردیف موسیقی بر خلاف ردیف موسیقی سنتی و موسیقی سایر مناطق ایران، فاقد فواصل کم و زیاد است ویژگی ریتم و ملودی در ترانه‌های قوم بلوچ: ملودی ترانه‌ها دارای ویژگی‌های مشترکی با موسیقی سایر نواحی ایران هستند. از جمله اینکه در بسیاری از ترانه‌ها، روند ملودی تابع هجا‌های کلام است. همچنین وجود ترجیع‌بندهایی که در قالب فرم خاص ترانه‌ها تکرار می‌گردند. از نظر ضرباهنگ ‌ها نیز بخشی که به صورت آوازی اجرا می‌گردند،دارای متر آزاد هستند،سایر ترانه‌ها در ریتم‌های متداول4/2 و8/6 اجرا می‌شوند.(شرح ویژگیهای تخصصی موسیقی بلوچ در بخش سوم مجموعه حاضر ارایه می‌گردد.) سازهای رایج در قوم بلوچ: عمده ترین سازها‌ی رایج در موسیقی بلوچستان عبارت‌اند از :سرود(قیچک)،رباب،تنبورک،نل،دونلی ودونلیودهلک.


الفــ-سرود(قیچک):

سرود از جمله اصلی ترین سازها‌ی سنتی موسیقی بلوچ به شمار می‌آید.این ساز زهی آرشه‌ای کاسه‌ای به بزرگی کاسه‌بار و دسته‌ای کوتاه دارد. سرود معمولا دوازده سیم دارد.به آرشه سرود کمانگ می گویندو موهای آن از دم اسب است.سرود و کمانگ از چوب پرپنگ ساخته می‌شوند. هنگام نوازندگی کاسه سرود بر روی زانوی چپ(در حالت نشسته)و به طور عمود قرار می‌گیرد.

ب-رباب:
رباب یا هجده تار نیز از مشهورترین سازهای موسیقی بلوچ است که در مناطق مرکزی و جنوبی بلوچستان رواح دارد. رباب دارای دسته‌ای کوتاه و سه پرده ثابت است. این ساز چهار سیم ملودی و چهارده سیم الیکوت دارد(که معمولا نواخته نمی‌شوند).رباب به وسیله مضراب نواخته می‌شود.

پ-تنبورک:
سازی زهی زخخمه‌ای،فاقد پرده،دارای کاسه‌ای بزرگ و سه سیم است که به آن سه تار می‌گویند. تنبورک به وسیله پنجه نواخته می‌شود. نوازنده این ساز را تنبورگی یا چنگی می‌خوانند.

ت-نل:
نل به زبان بلوچی به معنی نی است. هر دو طرف لوله نل باز و دارای چهار سوراخ صوتی در روی لوله می‌باشد. نوازنده نل را نلی می‌نامند.

ث-دو نلی:
دو نلی عبارت از دو نل مساوی و جدا از هم است که هر یک نمادی از نل مذکر و نل مونث می‌باشند. نل مذکر یازده سوراخ و نل مونث هشت سوراخ صوتی دارد. نل مذکر مظیفه اجرای ملودی و نل مونث نقش واخوان را بر عهده دارد.

ج-دهلک:

سازی کوبه‌ای به شکل استوانه از جنس چوب که دهانه یک طرف آن بزرگتر از طرف دیگر می‌باشد. در دو طرف استوانه پوست کشیده شده است که توسط ریسمان‌هایی به طور ضربدر یامثلثی به یکدیگر متصل شده اندو به وسیله آنها می‌توان ساز را کوک کرد. هنگام نوازندگی ساز بر روی زمین قرار می‌گیردو دست راست به دهانه بزرگتدو دست چپ به دهانه کوچکتر می‌کوبد.

خواستگاه ملی بلوچستان:
--------------------------

خواستگاه ملی بلوچستان بلوچ یکی از اصیل ترین اقوام ایرانی که در طول تاریخ اصالت خود را حفظ کرده سعی در شناساندن هویت نژادی خود به نسل های بعدی مردم بلوچ بوده است. اکنون بلوچها این حق را دارند که به زبان مادری خویش تحصیل کنند و شهرهای بلوچستان استقلال داشته باشند و در اختیار داشتن مرزهای خویش برای تجارت و کسب و کار و بپا داشتن هویت مردم بلوچ به عنوان یک امر دموکراسی لازم و ضروری است چرا که همه اقوام و نژادها در دنیا دارای خواستگاه و هویت ملی هستند. بلوچها که دارای اداب و رسوم خاصی مختص به خود هستند نباید باگذشت زمان از یاد فرزندان ملت بلوچ برود چراکه ان زمان از بلوچ فقط اسمی باقی خواهد ماندو این امرزمانی به تحقق می پیوندد که بلوچها در ایران دارای استقلال و ازادی عمل در تحصیل به زبان مادری و در اختیار داشتن مرزها و نداشتن محدودیت در شهرهای بلوچستان باشند.


اراضی و مناطقی که بلوچ ها در ایران ساکن هستند در استان های:سیستان و بلوچستان_استان خراسان جنوبی_استان گلستان _استان هرمزگان می باشد اکثر این مناطق هم فقدان امکانات و نداشتن استقلال است. گذری بر تاریخ تاریخ نشان داده است که در بستر حوادثی که طی ان رخ می دهد باعث دگرگونی در ملل و اقوام مختلف می شود , وبلوچستان از این قاعده مستثنی نیست.


استان سیستان و بلوچستان که هم اکنون در ایران به عنوان ناحیه محروم قلمداد می شود روزگاری با نام بلوچستان با 26 شهر در ایران خود نمایی می کرد که بوسیله ترکهای قاجار 25 شهر ان به پاکستان داده شد و در واقع تجزیه بلوچستان بوسیله ترکها انجام گرفت و در طول تاریخ همواره ملت بلوچ مورد ستم قرار گرفته است.


جنایات مغولها:

--------------

یکی از بدترین دوران تاریخی برای بلوچستان بود چرا که ترکهای مغولی که بسیار وحشی بودند بدون رحم به قتل وعام مردم بلوچ زدند بطوریکه در تاریخ اورده اند چنگیز به سختی بعد از یک ماه نبرد توانست بر ان چیره شودو بعد از تسلط بر انجا به کشتار بلوچها زد که این خود نشاندهنده مظلومیت بلوچ است.

ظلم های ترکهای قاجار و تجزیه خاک بلوچستان:
-------------------------------------------------

بلوچها متحمل ظلم و ستمهای متعددی شده اند اما قساوت و جنایات ترکان قاجار بر علیه مردم بیدفاع و بیگناه بلوچ خود داستانی بس دردناک، رنج آور، غم انگیز و نفرت انگیز است. لشکریان ترکان قاجاریه بعد از قتل عام هزاران بلوچ، حدود سی هزار مرد اسیر بلوچ را به طریق وحشیانه ای سر بریدند و کشتند.


ناصرالدین شاه قاجار و ضعف در محافظت از مرزهای جنوب شرقی:

در دوران ننگین بار این شخص نه تنها مرزهای جنوب شرقی بلکه مرزهای غرب کشور از ایران جدا شد و لکه ننگی بر ترکهای قاجار بجا ماند و بلوچستان عزیز با 25 شهر از خاک ایران جداشد.


تجزیه بلوچستان:
-----------------

ایالت بلوچستان پاکستان که 25 شهر در این کشور است با ضعف قاجار و ناتوانی در برابر انگلیس تجزیه و بعد از روی کار امدن کشور پاکستان جزئی از خاک این کشور شد. و این پایان غم اگیز و درد ناکی بود که ترکها برای مردم بلوچستان رقم زدند. ایران و جایگاه بلوچستان ایران به معنی سرزمین اریایی است واقوام زیادی در این سرزمین زندگی می کنند وبلوچستان به عنان یکی از ساتراپی های هخامنشیان دارای قدمت طولانی است که اکنون به مختصری از این فرهنگ می پردازم.

کتیبه داریوش هخامنشی و بلوچستان:
-----------------------------------------------

نام بلوچستان در کتیبه های میخی داریوش بر بیستون و تخت جمشید "مکا" یا "مکران" ضبط شده و از آن به عنوان استان چهاردهم امپراطوری هخامنشی نام برده شده است (سده ششم پیش از میلاد مسیح). یونانیان باستان در مورد بلوچهای مکران (بلوچستان ) مطالب بسیار زیادی نوشته اند.


اهورامزدا و بلوچستان:
------------------------

به خواست اهورامزدا این است شهرهایی که من جدا از پارس متعلق به ایران کردم . بر آنان حکمرانی کردم .آنچه از طرف من به آنان گفته شد آنرا کردند . قانون من است که آنان را نگه داشت : ماد - خوزستان - پارت - هرات - بلخ - سغد - خوارزم - زرنگ - رخج - ث ت گوش - گندار - هند - سکائیهای هوم نوش - سکائیهای تیز خود - بابل - آشور - عربستان - مصر - ارمنستان - کپد و کیه - سارد - یونان - سکائیهای ماورای دریا - سکودر - یونانیهای سپر روی سر - لیبیها - حبشیها - اهالی مکا - کارائیها اهالی بلوچستان به یونانی گدروزیا در کتیبه های داریوش هخامنشی مکا یا مکران پس منظور از اهالی مکا همان ساکنین بلوچستان است.


شاهنامه و بلوچستان:

-----------------------

فردوسی شاعرحماسه سرای ایران همواره اقوام اریایی را مورد ستایش قرار می داد در واقع شاهنامه جایگاه و تمدن هر قومیت را به خوبی مشخص می کند: اولین بار در داستان سیاوش هنگامی که وی در کار جمع آوری لشکر برای جنگ با افراسیاب است از بلوچ ها یاد می شود : هم از پهلوی پارس و کوچ و بلوچ ز گیلان جنگی و دشت سروچ در داستان کیخسرو هنگامی که پسرش قصد لشکرکشی بر ضد افراسیاب را دارد باز نام بلوچ در نامه ملی ایران ذکر شده است در این صفحه زیبای شاهنامه که فردوسی یک یک بزرگان سپاه ایران را بر می شمارد و از لشکر زیر نظر هریک سخن می گوید به پهلوانی به نام اشکش می رسد که بازور و دل بود و با عقل و هوش . در برهان قاطع آمده است که اشکش موسس سلسله اشکانیست . سپاه اشکش متشکل از قوم کوچ و بلوچ بوده است فردوسی در این باره می گوید :

سپاهش زگردان کوچ و بلوچ سگالیده جنگ و بر آورده خوچ


تلاش انوشیروان برای حمله به بلوچ ها نزدیکانش او را از این کار منع کرده و شکست اردشیر ساسانی (226م – 241 م ) در پیکار با بلوچ ها را به وی یاد آور شدند :


ز کار بلوچ ارجمند اردشیر بکوشید با کاردانان پیر

نبد سودمند به افسون و رنگ نه از بند و ز رنج و پیکار و جنگ


خسرو انوشیروان از این سخنان خشمگین شد و با لشکری انبوه بر گرد مسکن بلوچان جمع آمد و منادی داد که

همه زن و مرد و کودک و پیر بلوچ ها را از لب تیغ بگزرانید :
که از کوچکه هرکه یابیید خرد وگر تیغ دارند مردان گرد

وگر انجمن باشد از اندکی نباید که یابد رهایی یکی

فردوسی قتل عام فجیع و وحشیانه انوشیروان را چنین به تصویر می کشد :

از ایشان فراوان و اندک نماند زن و مرد جنگی و کودک نماند
سراسر به شمشیر بگذاشتند ستم کردن و رنج برداشتند
ببود ایمن از رنج شاه جهان بلوچی نماند آشکار و نهان


گویش مردم بلوچستان:

-----------------------

مهمترین گویش جنوب شرقی ایران گویش بلوچی است که آن را از جهت هیات قدیمی بسیاری از لغات باید از لهجه های مهم ایرانی شمرد. گویش بلوچی با زبان و تلفظ پهلوی اشکانی و پهلوی اوایل ساسانی نزدیک است. زبان بلوچی از نظر زبان‌شناسی و نیز شناختن ریشه‌ی بسیاری از واژه‌ها و سابقه‌ی برخی اصطلاح‌های رایج در زبان‌فارسی، از منابع مهم به‌شمار می‌رود و می‌توان آن را به دو بخش زیر تقسیم کرد: 1- بلوچی شمالی یا سرحدی: این گویش در نواحی زاهدان، خاش و سیستان متداول است. 2- بلوچی جنوبی: در ایرانشهر، سراوان،سرباز و چابهار - جاسک بدان سخن گفته می‌شود که با وجود تفاوت در بیش‌تر واژگان، برای افراد هر دو دسته قابل تشخیص است.

نژاد مردم بلوچ:
----------------

پژوهش‌گران بر این باورند که آریایی‌ها در روزگاری بسیار کهن در دشت پامیر، آسیای میانه، ارمنستان، ارتفاعات کارپات، ساحل‌های رود دانوب پایین، آلمان، اسکاندیناوی و به‌بیان دیگر در شمال اروپا و آسیا زندگی می‌کرده‌اند. بعدها یعنی حدود 4000سال پیش از میلاد، در اثر زیادشدن جمعیت و یا برخی علت‌های دیگر، از این سرزمین‌ها به‌مهاجرت پرداخته و هر دسته از آنان به‌جانبی رهسپار شده و در آن اقامت گزیدند. گروهی از این قبیله‌ها از راه خوارزم به‌سوی بلخ و پیرامون آن سرازیر شده و در حدود شرقی و شمال‌شرقی ایران کنونی ساکن گردید. بعدها همین گروه به‌سوی غرب پیش آمد و به‌شعب و قبایل گوناگون بخش شدند. شاهان هخامنشی، بخش اعظم این سرزمین‌ها و اقوامی را که در آن زندگی می‌کرده‌اند به زیر فرمان خود درآوردند. در برخی از کتیبه‌های داریوش از جمله کتیبه‌ی بیستون که در آغاز سال 520 پیش از زایش یه‌فرمان وی در صخره‌ای از کوه بیستون کنده شده از ایالت‌های 23گانه‌ی هخامنشی از جمله ماکا(بلوچستان )نام برده شده است بی‌تردید قوم سخت‌کوش بلوچ نیز از همین اقوام آریایی جدا شده و پس از گذشتن از بخش‌های شمالی به‌ناحیه‌ی جنوب آمده است. در این مورد نزدیکی زبان بلوچی به زبان باستانی اقوام مادی، موید این نظر است. با توجه به بررسی و اندازه‌گیری‌های انجام شده توسط دانشمندان نژادشناس از درازای بدن همه‌ی طوایف و قبایل از جمله مردم بلوچستان، آشکار شده است که مشخصات نژادی بلوچ‌ها و آریاییان کاملاً شبیه و یکسان بوده و درنتیجه قوم بلوچ، ایرانی نژاد و همانند کُرد، لُر ، فارس، آذری، تاجیک و... شعبه‌ای از نژاد آریایی ایران می‌باشند. تاثیرگذاری فرهنگ بلوچستان بر دیگر ملل دنیا: به دلیل همجوار بودن بلوچستان با کشورهای پاکستان و هند و افغانستان و اینکه بخش اعظم پاکستان و. افغانستان در روزگار قدیم متعلق به بلوچستان بوده است فرهنگ و اداب و رسوم بلوچستان تاثیر زیادی بر این سه کشور و کشورهای دیگر گذاشته است. از همان زمان که اشرف افغان قصد گریختن به افغانستان داشت و بدست یکی از سرداران بلوچ در کوههای تفتان کشته شد سپس نادر شاه حکومت را بدست گرفت و برای حمله به هند از بلوچها کمک طلبید و سپاه عظیمی از بلوچها و سواران بلوچ تشکیل داد که منجر به فتح هند گشت و همین موجب تاثیر فرهنگ بلوچستان بر هند بود.در گویشهای هندی و افغانی از واگان بلوچی و ترکیبهای وصفی بلوچی استفاده می شود و فرهنگ هند و پاکستان نزدیک به فرهنگ بلوچستان است. پرچم بلوچستان: ایالت بلوچستان پاکستان که منطقه خودمختاری در کشور پاکستان است دارای پرچمی متعلق به بلوچستان است:


گدروزیا مکانی که بیش از پنج هزار سال قدمت دارد.گدروزی (به یونانی: گدروزیا)، نامى که یونانیان به بلوچستان می‌داده‌اند. هرودت تاریخ‌دان یونانی گدروزی را یکی از ساتراپی‌های هخامنشیان برشمرده است. بلوچ مردم بلوچ یکی از اقوام ایرانی‌تبار ساکن در پاکستان، ایران، و افغانستان هستند. مردم بلوچ به زبان بلوچی سخن می‌گویند، که یکی از زبان‌های شاخه شمال غربی زبان‌های ایرانی است. بیشتر مردم بلوچ، مسلمان اهل سنت هستند. جمعیت مردم بلوچ در حدود ۱۵ میلیون تن براورد شده‌است. که به طور تخمینی ۸ میلیون تن در پاکستان، ۹۰۰ هزار تن در ایران، ۲۰۰ هزار تن در افغانستان، ۴۱۰ هزار تن در عمان، ۲۲۰ هزار تن در امارات، و سایر آنان در دیگر کشورها زندگی می‌کنند. نخستین ظهور بلوچان در آثار تاریخی در کتاب حدودالعالم (۹۸۲م/۳۷۲ق) و نیز در مقدسی (حدود ۹۸۵/م/۳۷۵ق) با نام بلوص است.
در شاهنامه ذکر مسکن این قوم در حدود شمال خراسان امروزی آمده‌است. در کتابهای جغرافیائی از این ملت (همراه با طایفه کوچ - یا قفص) در حدود کرمان یاد می‌شود. پس از آن بر اثر عوامل تاریخی این ملت بلوچ به کناره‌های دریای عمان رسیده و در همانجا اقامت کردند. بلوچ اصیل ترین قوم اریایی است که با تسلط بر هند و پاکستان و افغانستان بر فرهنگ این سه کشور تاثیر عظیمی داشته که اکنون هر سه کشور از لباس بلوها تبعیت می کنند و تنها نحوه دوخت لباسهای این سه کشور با لباس محلی بلوچ تفاوت دارد.

 

در جنگ بزرگ كيخسرو سومين پادشاه كياني با افراسياب به انگيزه دادخواهي از خون سياووش, پدرش, سپاه ايران با سپاه تورانيان جنگيد. 

در اين جنگ كه نتيجه اش شكست افراسياب و متواري شدن او بود كيخسرو در پي او روان شد. نخست راه چين در پيش گرفت و كسي نزد خاقان چين فرستاد كه وي سر به اطاعت خم كرد. و كسي نيز نزد شاه مكران فرستاد. كه"دل شاه مكران دگرگونه ديد" شاه مكران در جواب كيخسرو گفت:

_________________________________________________________________________________
     

آداب و رسوم بلوچي

یک شنبه 9 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری

 

 

 

ایران سرزمینی بزرگ و پهناور و دارای تمدنی بسیار بالایی می باشد.این سرزمین دارای ویژگی های خاص خود می باشد و دارای اقلیم های آب وهوایی مختلف و همچنین اقوام مختلفی می باشد که هر کدام دارای آداب و رسوم و فرهنگ ویژه خود می باشند.

همچنین به دلیل موقعیت خاص خود دارای جاذبه های تاریخی، فرهنگی، طبیعی بسیاری می باشد.

در این میان استان سیستان و بلوچستان دومین استان کشور از نظر مساحت می باشد و به دلیل موقعیت سوق الجیشی و آب و هوائی ویژه خود با توجه به فرهنگ و تمدن دارای قدمت خود مورد بی توجهی قرار گرفته و به همین دلیل می خواهیم که در مورد تاریخچه و فرهنگ و آداب و رسوم اقوام این استان مقاله ای تهیه کنیم تا حدالامکان  تاریخ و فرهنگ اقوام این استان از انزوا خارج شود.

 

 

بلوچستان:

بلوچستان از۷ شهرستان، ۲۵ شهر، ۲۷ بخش و۷۷دهستان تشکیل شده است. شهرستانها عبارتند از: ایرانشهر – خاش – زاهدان – سراوان –سرباز- چابهار – نیکشهر.

 

 

 

- جشن ها و اعیاد ملی و مذهبی:

در استان سیستان و بلوچستان برخی از اعیاد و جشن های ملی و مذهبی بسیار با شکوه و برخی دیگر به شکل معمولی برگزار می شود. از اعیاد ملی، عیدنوروز در منطقه رونق زیادی ندارد ، ولی اعیاد مذهبی نظیر عیدفطر و قربان بسیار باشکوه و با مراسم خاصی برگزار می شود.

به طور اجمال به چگونگی برگزاری این اعیاد اشاره می شود:

 

 

 

- عید نوروز:

برگزاری عید نوروز در گذشته چندان مورد توجه مردم منطقه قرار نمی گرفت. در سالهای اخیر بر اثر تماس با مردم دیگر نقاط، عید نوروز بیشتر در نقاط شهری جشن گرفته می شود. مردم در ایام نوروز لباس نو می پوشند و به دیدار یکدیگر می روند. مردم بلوچستان روز عید به کوه تفتان می روند و در بزرگداشت جشن نوروز شادی می کنند.خصومت ها را در روزهای عید نادیده  می گیرند و صلح و آشتی می کنند.

 

 

 

- عید سعید فطر:

یکی از اعیاد بزرگ استان عید فطر است. در این روز مردم لباس نو می پوشند و پس از ۳۰ روز روزه داربودن در محل هایی به نام “عیدگاه” جمع می شوند و نماز عیدفطر برپا می دارند و فطریه می دهند و پس از آن به خانه مراجعت می کنند و سپس به خانه خویشان و اقوام خود می روند و عید را تبریک می گویند. روز عیدسعیدفطر یکی از روزهای مهم در نواحی مختلف بلوچستان به شمار می رود.

 

 

 

- عید قربان:

یکی دیگر از اعیاد بزرگ مردم استان عید قربان است. در این عید مردم لباس نو می پوشند و در محل “عیدگاه” جمع می شوند. در این روز معمولاٌ چند خانوار با هم شتری را قربانی می کنند و گوشت آن را به فقرا و مستمندان احسان می کنند. پس از خاتمه مراسم قربانی دید و بازدید شروع می شود و به خانه دوستان و اقوام و آشنایان می روند و حلالیت می طلبند. مراسم دید و بازدید این عید تا سه روز ادامه می یابد.

 

 

 

- مراسم عروسی :

ازدواج و جشن و سرورهای مربوط به عروسی مهمترین مراسم شادی آور مردم بلوچستان است. ازدواج تحکیم کننده روابط خویشاوندی و گسترش دهنده تیره و طایفه است و معمولاٌ در داخل تیره ها و طوایف و مبتنی بر روابط خویشاندی صورت می گیرد. خواستگاری متضمن آشنایی قبلی والدین می باشد و دختر و پسر در این گزینش نقشی ندارند. سن ازدواج برای پسران حدود ۱۵ الی ۱۸ و برای دختران ۱۳ تا ۱۴ سال است.

برای خواستگاری رئیس خانواده پسر به خانه پدر دختر می رود و پس از صرف چای و انجام صحبت های متفرقه موضوع را با وادین دختر در میان می گذارد و چند روز به انتظار پاسخ می مانند. از طرفی مادر دختر موضوع را با دختر در میان میگذارد.

اولین مرحله عروسی بعد از مراسم خواستگاری مراسم شیرینی خوران است. در این مراسم لباسهای عروسی تحویل می شود، مهمانان با شیرینی، نقل، چای و خرما پذیرایی می شوند و از آن پس، دختر برای پسر نامزد می شود.

در دوران نامزدی در عید فطر، قربان و عیدنوروز، اگر داماد در موطن خود باشد پدر عروس او را دعوت می کند و داماد پس از مهمانی مبلغی به عنوان عیدی به همراه گوسفندی به خانواده عروس پیش کش می نماید دوران نامزدی گاهی دو سال طول می کشد. بعد از اینکه داماد توانست هزینه های عروسی را فراهم کند، مقداری سوغاتی برای عروس و خانواده اش تهیه کرده و تحویل خانواده دختر  می دهد آنگاه به فکر تامین مایحتاج غذا برای پذیرایی از مهمانان از قبیل برنج، نخود، عدس، روغن، شکر، آرد و چای می افتد و بعد از مهیا شدن اقلام فوق، زنها آن را روی سر می گذارند و به همراه نوای ساز و دهل و رقص شادی کنان به خانه دختر می برند.

پس از مراسم عقد عروس و داماد را تنها می گذارند.بر خلاف نقاط دیگر که عروس را به خانه داماد می برند، در بلوچستان داماد را به خانه عروس می برند. پس از گذشت حدود یک ماه عروس و داماد به خانه داماد می آیند و زندگی مشترک زناشویی را آغاز می کنند.

 

 

 

- موسیقی و ادبیات بومی:

بلوچ تعلق خاطر شدیدی به موسیقی دارد. با موسیقی متولد میشود و به هنگام مرگ نیز از آن جدایی ندارد. زیبا ترین احساس و عمیق ترین دردها و شورانگیزترین داستانهای عشقی و حماسی را، نیمی به زبان گفتاری و نیمی به زبان موسیقی بیان می کند. آنجا که احساس به ژرفای دریا و غمی به عظمت صحرا در قالب جسمش به حرکت می آید. آنجا که زبان گفتاری اش از بیان فرو می ماند، با زبان موسیقی به فغان میآید.

آنجا که از تشکر آمیخته با احترام و هیجان در برابر آفریدگاری که فرزند به وی عنایت کرده عاجز می شود به موسیقی روی می آورد. آنجا که غم از دست رفته ای بجانش چنگ می اندازد، سوزناکترین مرثیه را، نه با زبان شعر بلکه با بیان موسیقی می سراید. حاصل آنکه موسیقی می سراید. حاصل آنکه موسیقی مقام خاصی در زندگی بلوچ یافته و با زندگی وی پیوندی عمیق خورده است ولی آنچه امروز در این منطقه می شنویم با موسیقی اصیل بلوچ تفاوت دارد.

 

 

 

- لباس های محلی:

شکل پوشش گروه های انسانی ارتباط مستقیمی با شرایط اقلیمی، فرهنگی و قومی هر منطقه دارد. همچنین پوشاک معرف ذوق و هنر، آداب و سنت های جوامع بشری بوده است. یکی از موضوعاتی که پیش از همه توجه انسان را در بدو ورود به سیستان و بلوچستان جذب می کند، تنوع رنگ در پوشاک است. البته این تنوع رنگ در بسیاری از نقاط ایران به ویژه در میان ایل قشقائی، شاهسون و کرد نیز مشهود است. لباس مردان بلوچ عبارت از پیراهن یقه باز، لباده بلند، دستار سفید، کمربند ضخیم و جفت جوراب دستباف است.

کفش مردها از کفش های مخصوصی است که نوک آن به طرف بالا برگشته است و عقیده دارند که این کفش ها آنها را در راه رفتن چابک کرده و در حرکت موجب زحمت آنها نمی شود.

لباس زنان بلوچ، پیراهن بلند با یقه باز است و آن را با دستار بزرگی می پوشاند. کفش زن ها شبیه به کفش مردها است، ولی بیشتر آنها پای برهنه راه می روند و بعضی هم با جوراب رفت و آمد   می کنند. زنان بلوچ بسیار فعال و چابک و زحمت کش هستند.

صنایع دستی بلوچستان:

بلوچستان دارای آب و هوای خشک و گرم است و مردم آن به دو دسته ساکن و غیر ساکن (عشایر که ایلات بلوچ را تشکیل می دهند) تقسیم می شوند.

اصولاً منبع اصلی درآمد برای بلوچ های ساکن، کشاورزی و برای بلوچ های متحرک، دام پروری است که متأسفانه در سالهای اخیر به علت خشکی فراوان، کشاورزی و دامپروری تا حد بسیار زیادی افت کرده است. در نتیجه عوامل مذکور، مردم بلوچستان، به ناچار به فعالیت های غیر کشاورزی روی آورده اند و سعی کرده اند با توسل به فرآورده های مذکور، زندگی خود را سرو سامان بخشند، بجز ترانه ها و نغمه ها، صنایع دستی نیز بیانگر چهره ای از زندگی مردمان بلوچ است که در رنگها و نقش های سوزندوزی بلوچ یا گلیم و قالی مفهوم می یابند.

جالب اینجاست که فعالیت های صنایع دستی به طور سنتی در استان مذکور توسط زنان انجام می شود زیرا زنان بلوچ به علت زندگی بسیار محقرانه خود چندان فعالیت خانه داری ندارند. به واسطه سنت ها و عقاید مردان، در خارج از خانه هم نمی توانند کار کنند، در نتیجه هر زن و دختر بلوچ از هفت سالگی و به بهانه تزئین لباس خود، سوزندوزی بلوچ را می آموزد و بدین ترتیب به معاش خانوانده کمک می کند، سفالسازی، قالی و گلیم بافی، توسط زنان بلوچستان انجام می شود.

مهمترین رشته های صنایع دستی رایج عبارتست از:

گلیم بافی، سفالگری، حصیر بافی، پرده بافی، چادر بافی، نمدمالی، خراطی و سوزندوزی بلوچ، سکه دوزی و آیینه دوزی، پریوار دوزی، توردوزی،و خامه دوزی.

 

 

گلیم بافی

از دیگر رشته های مهم صنایع دستی که  در بلوچستان رایج است، گلیم بافی است. گلیم بیشتر توسط زنان چادرنشین که دامدارند، بافته می شود که از پشم دامهای خود برای مواد اولیه گلیم بهره می برند.

نقشهای گلیم اکثراً سنتی و بدون طرح و الگو است و بیشتر از نقش های سوزندوزی بلوچ استفاده می شود، رنگهای مورد مصرف در مایه تیره است و رنگهای مشکی، زرشکی و قرمز و اندکی رنگ سفید یا زرد به کار می رود.

 

 

سوزندوزی

بدون تردید سوزندوزی بلوچ را باید در زمره یکی از اصیل ترین و جالب ترین رشته های صنایع دستی کشور به حساب آورد که آوازه شهرتش به فرسنگها دورتر از این خاک نیز رسیده و مردم بسیاری از نقاط مختلف جهان، بلوچستان را به پشتوانه آن می شناسند. هنر ظریف و پر سابقه ای که هیچکس به درستی نمی داند از چه زمانی در ایران شروع شده است. آنچه مسلم است تقریباً تمامی زنان و دختران بلوچ که در فاصله سنی چهار تا چهل سالگی (و حتی گاه تا شصت سالگی)، دست اندر کار آن به حساب می آیند.

در زندگی ساده و به دور از تجمل زنان بلوچ، شاید مهمترین وسیله تزئین لباس همین سوزندوزی است. اگر از آنان بپرسید از چه زمانی پیراهن خود را سوزن دوزی می کنند، آن را وصیت پدران خود می دانند و مانند هر هنر قومی نمی توانند منشأ آنرا تعیین کنند.

سوزندوزان بلوچ با نقش گل ها و بوته ها و ترکیب رنگ ها، طبیعت رنگین و زیبایی آفریده و جهانی ساخته اند که در اندیشه و خیالشان شکل می گرفته است. طبیعت را آن چنان که دوست داشته و می خواسته اند ترسیم کرده اند، نه  به آن شیوه و شمایلی که وجود دارد.

پیراهن بلوچ با چهار قطعه تزئین یافته است که عبارتست از یک قطعه پیش سینه، دو قطعه سرآستین و قطعه دیگر که در زیر پیش سینه به طور عمودی تا پایین پیراهن دوخته می شود و جیب یا در اصطلاح محلی “گوپتان” نامیده می شود.

سوزندوزی بلوچ به صورت پیش سینه، جیب، سرآستین، پادامنی، سجاده، نوار، کراوات، کمربند، کوسن، دستمال، رومیزی، پرده، سفره، اشارپ و پارچه کلهمک آباژور ارائه می شود.

از طرحهای اصیل مورد استفاده در سوزندوزی بلوچ می توان از طرحهای گل سرخ، چشم ماهی و مروارید نام برد.

پریوار دوزی و توردوزی نیز از دیگر انواع رودوزیهای بلوچستان است.

 

 

خامه دوزی

خامه دوزی بسیار شبیه سوزندوزی بلوچ است با این تفاوت که در آن فقط از نخ سفید یک رنگ استفاده می شود. این هنر تنها در روستاهای سیستان رواج دارد.

محصولات خامه دوزی شامل عرقچین، لباس، پیش سینه، جانماز، رومیزی و … است، که اکثراً برای افراد مسن خاص تهیه می شود.

 

 

سکه دوزی

تنها مورد دیگر تزئین منازل بلوچ و خانواده های بلوچ پس از سوزندوزی، سکه دوزی بلوچ است. سکه دوزی را یا به دیوار می آویزند و یا جهت تزیین روی رختخواب می اندازند و یا در عروسی ها به گردن شتر می آویزند.

به جهت وجوه اشتراک فراوانی که بین اهالی بلوچستان ایران با اقوام ساکن در کشورهای مجاور منطقه از نظر قومی، نژاد، زبان و فرهنگ وجود دارد، مشابهت هایی هم در هنرهای دستی ساکنین این مناطق وجود دارد که امری کاملاً طبیعی است. بهمین دلیل تشابهاتی بین سکه دوزی بلوچ ایران با محصولات هند و پاکستان وجود دارد.

 

 

سفالگری

کلپورگان مرکز تولید نوعی سفال در بلوچستان است که در  ۳۰ کیلومتری شهرستان سراوان واقع شده و نوع خاص سفال کلپورگان در ایران کاملاً مشخص است و شباهتی از نظر تولید و رنگ به سفالهای دیگر مناطق ایران ندارد.

سفال کلپورگان توسط زنان بلوچ و به صورت کاملاً ابتدایی تولید می شود.

در ساخت سفال، مردان فقط وظیفه حمل خاک از تپه تا محل سفالگری و آماده کردن گل را به عهده دارند و تمامی مراحل ساخت همانطور که گفته شد توسط زنان انجام می گیرد. گل با دست زنان سفال ساز شکل می گیرد و تراش داده می شود و  با سیاه قلم تزیین می شود. نقش ها ساده و هندسی است.

مصنوعات ساخته شده شامل: دیگ، سینی، کوزه، قلیان، گلدان، لیوان، قوری، مجسمه حیوانات و … است.

 

 

بازی های بلوچی:

بازی های محلی بلوچستان عبارتند از:

پادشا وزیر،  چل بازی،چوب بازی، ستط، سرخ پری زردپری، شترسواری، غایم بازی، کَودی کَودی،لپگر، هرکشکا، اشکاتیلی، چوک چوک، لیلی گوگو، آنجلاسیکی، کلاه چل چل،قله پود، چل وشکه، کشتی کچ گردون. که در ذیل به چند نوع از این بازیها می پردازیم.

 

 

 

 

- چوب بازی (چابهار)

دایره بزرگی از جمع بازیکنان تشکیل می شود، همراه با نوای ساز و دهل چوب بازی با حرکات آرام و منظمی آغاز می شود. به تدریج همراه با تندشدن آهنگ حرکات هم تندتر وتندتر می شود. در این حرکات بازیکنان چوب های خود را به هم می کوبند. کوچکترین غفلت باعث اصابت چوب به بدن بازیکنان می شود. هر بازیکن دو چوب در دست دارد و با آهنگ دو قدم به جلو برداشته، یک قدم به عقب برمی گردد و یکبار به دور خود می چرخد. وقتی بازیکن دو قدم جلوتر می رود باید چوب های خود را به صورت ضربدر در مقابل صورت خود نگه دارد، هر بازیکن وقتی برمی گردد با بازیکن پشت سری خود نیز به بازی می پردازد. این بازی برپایه مهارت و استقامت استوار است.

 

 

 

- چل بازی

چل (به فتح چ و سکون ل) نام بازی است گروهی که بین دو تیم با نفرات مساوی هر گروه ۵ نفره انجام می شود، بازی مذکور از جمله بازی های مذکور از جمله بازی های این محلی است که در رودهای پرآب و در محل های عمیق و یا استخر و دریا می تواند برگزار شود. این بازی در روستاهای ایرانشهر متداول است. بازی توسط یک نفر داور، داوری و قضاوت می شود.

 

 

 

- شترسواری

شترسواری از جمله ورزش های بومی با محلی بلوچستان است که به ویژه در شهرستان های خاش و ایرانشهر همچنان کم و بیش رایج است و به مناسبت هائی برگزار می شود.

_________________________________________________________________________________
     

زندگی نامه استادفیض محمد بلوچ

یک شنبه 9 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری

خلاصه ا ی از زندگینامه شادروان استاد فیض محمد بلوچ خواننده پرآوازه بلوچستان
استاد فیض محمد بدون تردید یكی از معروفترین و توانمندترین خوانندگان قرن بیستم بلوچستان بوده است  .او حدود هشتاد سال پیش دربخش قصرقند شهرستان نیكشهرچشم به جهان گشود و در دوران نوجوانی جهت كاروامرارمعاش به بندركراچی در پاكستان مهاجرت و در قسمت بارانداز كشتیرانی در این بندر مشغول به كارشد . وی به دلیل دوری از خانواده و غربت احساسات درونی خویش رابه صورت ترانه و شعر برزبان جاری می كرد. زمان خواندن , صدای زیبا و پراحساسش آنچنان كارگران مشغول را مجذوب میكرد كه توانائی كار كردن از آنان سلب و فکر و حواسشان متوجه صدای او می شد و در نتیجه همین خود باعث اخراج استاد از كارش شد ...
ازاساتید وی در اهنگسازی وساختن اشعارغمگین(زهیروك) ازاستادملارمی ودر نواختن تنبور(چنگ)از استاد اله داد كه اهل لاشار از توابع ایرانشهر بود میتوان نام برد.استاد فیض محمد در ابتدای كار خوانندگی هنرمندان وخوانندگان سندی راهمراهی می كرد اما پس از مدت كوتاهی هنرخوانندگی رابه زبان مادریش(بلوچی)بصورت حرفه ای ادامه داد و تانیم قرن به ان پرداخت ودراین دوران درجشنواره های موسیقی در كشورهایی ازقبیل فرانسه - اسپانیا - روسیه - الجزایر - لبنان - كره واندونزی به هنرنمایی پرداخت و دهها مدال افتخاراز داوران بین المللی دریافت كرد و به شهرت جهانی رسید.استاد فیض محمدبلوچ این بزرگ مرد موسیقی بلوچستان درسال1982میلادی درشهركراچی دیده از جهان فروبست . روحش شاد ویادش گرامي                   

_________________________________________________________________________________
     

داستان هانی وشیخ مرید

یک شنبه 9 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری

هانی دختر مندو از کودکی نامزد شیخ مرید پسر مبارک است. وقتی شیخ مرید به سن بلوغ می رسد جوانی است برومند و از تمام جوانان زمان خود نیرومندتر- به حدی نیرومند که از کمان او، از فرط سنگینی به جز خودش کسی قادر به رها کردن تیر نیست. هانی نیز در سن بلوغ بین دختران طوایف بلوچ زمان خود سرآمد و یکتاست. شیخ مرید که مطابق رسومات بلوچی به علت نامزدی با هانی حق همبازی شدن با او را در سنین کودکی ندارد با آگاهی از محسنات اخلاقی و زیبایی هانی شیفته او می شود. میرچاکر....
میرچاکر که سردار طایفه رند است با دیدن هانی و با وجود اطلاع قبلی از نامزدی او با شیخ مرید به او دل میبندد. میرچاکر در صدد چاره اندیشی برمی آید و نقشه ای طرح ریزی می کند. او در نقشه خود از قول بلو چی بهره جویی می کند.

به این معنی که در یکی از مجالس بزم از حاضرین می خواهد که به میمنت این مجلس با شکوه هر یک از آن ها قول بلوچی ادا کنند ( نوعی عهد بندی در میان بلوچ ها که لازم الاجرا می باشد ). شیخ مرید قول می دهد که صبح پنج شنبه پس از نماز صبح هر کس از او چیزی بخواهد بدون تامل به او خواهم بخشید. میرچاکر با استفاده از این قول صبح پنج شنبه پس از نماز صبح عده ای لانگو را که طایفه ای از نوازندگان و خوانندگان در بلوچستان هستند به نزد شیخ مرید می فرستد تا از او بخواهند هانی را به عقد میرچاکر در آورد. شیخ مرید ناگزیر با تقاضای آنها موافقت می کند و پس از این موافقت مشاعر خود را از دست می دهد.  
هانی نیز پس از آن که به عقد میرچاکر در می آید در تمام عمر لباس سیاه می پوشد و تمام عمر باکره می ماند. شیخ مرید به سلک دراویش می پیوندد و به مکه می رود و پس از مدتی طولانی به همراه گروهی از زائران به شهر و دیار خود برمی گردد. میرچاکر در این مدت از دنیا می رود. پس از ورود شیخ مرید به شهر هیچ کس او را نمی شناسد تا این که در مسابقه تیراندازی از کمان خود که اهالی به عنوان یادبود در معرض نمایش گذاشته اند به سهولت تیری پرتاب میکند.صدای پرتاب تیر او به گوش هانی و پدر و مادر شیخ مرید می رسد اما پیش از آن که بتوانند به او دسترسی پیدا کنند شیخ مرید از شهر میرود و هیچ خبری از خود به جای نمی گذارد.

_________________________________________________________________________________
     

جدیدترین تصاویرعکس های ماهی ها

یک شنبه 9 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری

دیدترین تصاویر عکس های ماهی ها

 

 

گفتم بدََوم تا تو، همه فاصله‌‌ها را
تا زودتر از واقعه گویم گله‌ها را

چون آینه پیش تو نشستم که ببینی
در من اثر سخت‌ترین زلزله‌ها را

 

آبان+فروردین = جاودانه و طولانی
آبان+اردیبهشت = پیوندی با اجر
آبان+خرداد = لطیف و با نشاط

 

طرف دندونش درد می کرده میره دکتر میگه:

همه رو بکش بجز اونی که درد می کنه !

دکتر میگه چرا ؟
میگه: بذار مثل سگ تنها بمونه !

.

.

.

.

فارسی: دوست دارم

انگلیسی: آی لاو یو

فرانسه: ژ تم

اسپانیول: ته آمُ

ایتالیایی: تی آمُ

آلمانی:ایش لیبه دیش

دخترونه: بولولو مولی‌ گوجی بوچ بوچ!

.

.

.

این حرف بزرگمهر که می گفت

"سحرخیز باش تا کامروا شوی" رو زیاد جدی نگیر

دور و بر ما، سحر خیز ها یا کله پز شدند یا نانوا !

.

.

.

دست خط دکتر !

چیزی که تو می بینی: ∮₪￦₮￡

چیزی که داروخانه می خونه : آسپیرین ۵۰۰ میلی گرم !

.

.

.

عشق به شکل پرواز پرنده ست ولی شاعر دقیقن ذکر نکرده کدوم پرنده

لاشخور یا کرکس یا جغد !

.

.

.

خــدایــا مــارو بُـکـش ، بــچـه هـای مـــارو بُـکــش

اقــوام ِ مــارو بُـکـش ، پــدر و مــادر ِ مــارو بُـکـش

خـدایـا اصـلا هــر چـی مــار تــو دنـیــاســت بُـکــش !

.

.

.

غضنفر میره رستوران میگه : جوجه دارین ؟

گارسون : آره

میگه : دونش بدین نمیره !

.

.

.

شمارم توگوشیت تارعنکبوت گرفته

(طرح خجالت دادن بی وفاها)

.

.

.

یه روز به فرشته آفرینش میگن غضنفر رو چطور آفریدی؟

میگه یکم خاک رو با کود قاطی کردیم

میگن حیف نون رو چطور آفریدی؟

میگه اصلا خاک قاطیش نکردیم !

.

.

.

قابل توجه شما دانشجوی عزیز

واحد دانشگاهی دو حالت داره:

۱- واحد های سختو که نمیشه خوند

۲- واحد های آسون هم که ارزش خوندن نداره !

.

.

.

پسرها به خاطر دوستاشون حتی از عشقشون میگذرن

ولی دخترا برای اینکه پسری رو بدست بیارن آرزو میکنن که

سر به تن دخترای دیگه نباشه !

.

.

.

میدونستید بر طبق قانون اگه ۱ مرد با ۱ زن مجرد تصادف کنه

و منجر به نقص عضو او بشه باید با او ازدواج کنه ؟

فقط هول نشید ...خیابون پر ماشینه

این ماشین نشد ... ماشین بعدی

به امید موفقیت !

.

.

.

شارژ فرستادن حیف نون به نامزدش :

|||||||||||||||||||

عزیزم خودت با ناخن پاکش کن !

.

.

.

دعای حیف نون :

خدایا به خاطر تمام چیز هایی که دادی

ندادی

دادی پس گرفتی

ندادی بعدا میخوای بدی

دادی بعدا میخوای پس بگیری

ندادی میگی دادی

اصلا نمیخوای بدی

نداده بودی فکر کردی دادی

نمیدی هی میگی میدم ، شکرت !

.

.

.

ضرب المثل جدید :

موش تو سوراخ نمیرفت

تف میزد به دمش !

.

.

.

حیف نون ناراحت بوده

از میپرس چرا ؟

میگه نمی دونم چرا زنا این قدر به شوهراشون مشکوکن

۴ تا زن دارم همشون اینجورین !

.

.

.

ازدواج نکنید اما

اگر خدای نکرده ازدواج کردید

واسه زناتون ماشین ظرف شویی نخرید

از نعمت بغل کردنشون موقع ظرف شستن محروم میشید !

.

.

.

حیف نون رو سگ هار گاز میگیره ، سگه جنون گاوی میگیره !

 

حل این معما ۴۰ ساعت زمان می‌برد «جو ووس» کاریکاتوریستی است که به گفته خودش عاشق کشیدن خط های مورب و منحنی و به طور کلی خط خطی کرد است و از این علاقه خود در ایجاد بزرگترین «ماز» دنیا استفاده کرده است. این ماز دارای عرض یک متری و طولی نزدیک به ۱۱ متر است. او گفته است که درست کردن این هزار تو خیلی آسان نیست چرا که همیشه باید یک راه را باز بگذارید و همچنین چندین راه کمکی نیز داشته باشید این در حالی است که گاهی اوقات خود من هم راه را گم می کنم. حل این معما ۴۰ ساعت زمان می‌برد او می گوید اشتباه در کشیدن این «ماز» اجتناب ناپذیر است و ممکن است هر لحظه راه خروجی بسته شود. او ۳۰ تا ۴۰ ساعت وقت برای حل معمای خودش گذاشته است. عکس متفاوت خانوادگی از علی کریمی ! در تصویر زیر، علی کریمی را در کنار خواهر و برادرش در دوران کودکی مشاهده می کنید. تبلیغات عجیب یک قرن پیش ! یک ایده تبلیغاتی چقدر می‌تواند عجیب باشد،‌ در دنیای امروز شاید بسیاری تبلیغات دیگر جذابیت خاصی نداشته باشند اما نزدیک به یک قرن پیش، یک فروشنده لباس ایده‌ای را به‌کار برد که مشتریان زیادی را به فروشگاهش جذب کرد. تصویر زیر مربوط به یک فروشگاه اورکت در کپنهاگ دانمارک است که مالک آن در سال ۱۹۳۶ تصمیم گرفت با یک اقدام عجیب، بزرگترین تبلیغی که ممکن بود را برای فروشگاه خود انجام دهد. مالک خلاق این فروشگاه تمام نمای ساختمانی که فروشگاه در آن قرار داشت را با چند هزار اورکت پوشاند تا با این نما هیچ نیازی به تبلیغ اضافی نباشد و مشتریان با دیدن ساختمان به سمت این فروشگاه جلب شوند. البته پلیس به علت ازدحامی که برای دیدن این فروشگاه عجیب شده بود به صاحب آن دستور داد تا لباس‌ها را از روی نمای ساختمان جمع کند اما جالب اینجاست که مالک فروشگاه توانست تمامی این لباسها را قبل از جمع آوری بفروشد   ازدواج 20میلیون دلاری دختر 32 ساله سلطان با پسر 29ساله در نمونه ای دیگر ازهزینه های گزاف و غیر موجه در دربار یک کشور اسلامی، مراسم ازدواج دختر سلطان برونئی با هزینه ای معادل 20 میلیون دلاریک شنبه شب برگزار می شود. رسانه های جهان گزارش داده اند که در یکی از گرانترین مراسم ازدواج در جهان، حاجه حفیظه سورورول بورلکیه، دختر سلطان برونئی 32 ساله، یک شنبه با یک شهروند برونئی 29 ساله ازدواج می کند. این مراسم که حدود 2000 مهمان دارد از حدود یک هفته پیش آغاز شده و فردا شب با ثبت رسمی و حضور در دادگاه ثبت ازدواج پایان می پذیرد. به گزارش دیلی میل مراسم مهمانی در قصر سلطان برونئی که حدود 1700 اتاق دارد برگزار می شود.. برادر این دختر نیز در سال 2004 ازدواج کرد که هزینه آن 5 میلیون دلار برآورد شد اما بسیاری از کارشناسان در گفت و گو با یاهو بر این باورند که هزینه واقعی بسیار بیشتر از این بوده است. کالمان از موسسه تخصصی سوانک پروداکشن معتقد است که چنین ازدواجی حداقل 15 تا 20 میلیون دلار هزینه مستقیم و 15 تا بیست میلیون دلار هزینه غیر مستقیم داشته است. این در شرایطی است که گستردگی فقر در بسیاری از کشورهای اسلامی، رنج مضاعفی را بر مسلمین تحمیل کرده و اسراف و تبذیر از منکرات بزرگ شمرده می شود. به این تصویر زیاد خیره نشوید با تمرکز و بعد چرخاندن چشمها روی عکس متوجه خواهید شد چه اتفاقی برای چشم شما می افتد. و اما عشق!!! پرستار ، مرد یونیفرم پوش ارتشی که ظاهری خسته و مضطرب داشت را بالای سر بیماری آورد و به پیرمردی که روی تخت دراز کشیده بود گفت: آقا، پسر شما اینجاست . پرستار مجبور شد چند بار حرفش را تکرار کند تا بیمار چشمانش را باز کند پیرمرد به سختی چشمانش را باز کرد و در حالیکه بخاطر حمله قلبی درد میکشید جوان یونیفرم پوشی که کنار چادر اکسیژن ایستاده بود را دید و دستش را بسوی او دراز کرد وسرباز دست زمختش را که در اثر سکته لمس شده بود را در دست گرفت وگرمی محبت را در آن حس کرد پرستار یک صندلی برایش آورد و سرباز توانست کنار تخت بنشیند تمام طول شب آن سرباز کنار تخت نشسته بود و در حالیکه نور ملایمی به آنها میتابید ، دست پیرمرد را گرفته بود و جملاتی از عشق و استقامت برایش میگفت . پس از مدتی پرستار به او پیشنهاد کرد که کمی استراحت کند ولی او نپذیرفت آن سرباز هیچ توجهی به رفت و آمد پرستار ، صداهای شبانه بیمارستان ، آه و ناله بیماران دیگر و صدای مخزن اکسیژن رسانی نداشت و در تمام مدت با آرامش صحبت میکرد و پیرمرد در حال مرگ بدون آنکه چیزی بگوید تنها دست پسرش را در تمام طول شب محکم گرفته بود در آخر پیرمرد، مرد و سرباز دست بیجان اورا رها کرد و رفت تا به پرستار بگوید. منتظر ماند تا او کارهایش را انجام دهد وقتی پرستار آمد و دید پیرمرد مرده ، شروع کرد به سرباز تسلیت و دلداری دادن ولی سرباز حرف او را قطع کرد و پرسید : این مرد که بود؟ پرستار با حیرت جواب داد : پدرتون سرباز گفت : نه اون پدر من نیست ، من تا بحال اورا ندیده بودم پرستار گفت : پس چرا وقتی من شما را پیش او بردم چیزی نگفتید ؟ سرباز گفت : میدونم اشتباه شده بود ولی اون مرد به پسرش نیاز داشت و پسرش اینجا نبود و وقتی دیدم او آنقدر مریض است که نمیتواند تشخیص دهد من پسرش نیستم و چقدر به وجود من نیاز دارد تصمیم گرفتم بمانم . در هر صورت من امشب آمده بودم اینجا تا آقای ویلیام گری را پیدا کنم. پسر ایشان امروز در عراق کشته شده و من مامور شدم تا این خبر را به ایشان بدهم. راستی اسم این پیرمرد چه بود؟ پرستار در حالیکه اشک در چشمانش حلقه زده بود گفت: آقای ویلیام گری دفعه بعد زمانی که کسی به شما نیاز داشت فقط آنجا باشید و بمانید مهمترین بخش در زندگی آنجلینا جولی آنجلینا جولی عقیده دارد مادر بودن مهم ترین بخش زندگی اوست.این بازیگر برنده اسکار فکر میکند که مادر بودن از بسیاری جهات دیگر مهم تر است. او اکنون مادر شش فرزند سه ساله تا ۱۰ ساله است و آنها را با براد پیت بزرگ می کند.   زمانیکه از وی پرسیده شد که به عنوان یک مادر از چه چیزی بیشترین لذت را می برید ، گفت:”لحظات زیادی هست که من از مادر بودنم لذت می برم.دوست دارم بیشتر در خانه کنار فرزندانم باشم تا در مسافرت های کاری؛این بازیگر ۳۶ ساله می گوید زنان باید در زندگی شان خودشان باشند و در مورد اینکه دیگران چه چیزی درباره آنها می گویند اهمیتی ندهند.     عکس هایی از هنر نمایی باور نکردنی با میخ و چکش آیا شما بر این خیال هستید که با چکش و میخ فقط میتوان قفسه کتاب ساخت؟ هنرمند و مجسمه ساز معروف مارکوس لوین با آنها کار هنری انجام میدهد. هزینه این کارهای هنری به تعداد میخ استفاده شده در تابلو هنری بستگی دارد. مارکوس لوین در یکی از تابلو های خود 26600 میخ استفاده کرده است. تمامی کارهای مارکوس که تنها با میخ و چکش ساخته شده اند در گالری 27 در لندن به نمایش گذاشته شده است.   زیبا ترین تابلوی پارک ممنوع در ایران! آنا نعمتی و دخترش درخارج ازکشور _________________________________________________________________________________       تصاویرهای که ورود دختران ایرانی به سالن والیبال را ممنوع کرد. دو شنبه 3 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری       _________________________________________________________________________________       اس ام اس های عاشقانه جدید دو شنبه 3 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری دوستانم همه نابند ، طلا سیری چند ؟ / درد از همه شان دور ، بلا سیری چند ؟ بی گل روی عزیزان ، نفستم می گیرد / بی حضور رفقا ، صلح و صفا سیری چند ؟ . . . چقدر جای تو خالی ست ، جای خالی ات را با هیچ چیز نمی توان پر کرد حتی با گزینه ی مناسب . . . . . . خوشبختی من پیدا کردن "تو" از میان این همه ضمیر بود . . . . . . بوی ربنای تـــــــو ماه دل تنگی های من افطار می کنم خاطرات نبودنت را ! . . . ماه رمضان رفت ، حالا با خیال راحت می توانی قسم بخوری که دوستم داری . . .! . . . فرهنگ لغتها نیاز به ویرایش دارند برای معنی دلتنگی احتیاج به این همه کلمه نیست ، دلتنگی یعنی تو ! . . . یک عمر قفس بست مسیر نفسم را حالا که دری هست مرا بال و پری نیست حالا که مقدر شده آرام بگیرم سیلاب مرا برده و از من اثری نیست بگذار که درها همگی بسته بمانند وقتی که نگاهی نگران پشت دری نیست . . . . . . سری را که درد نمیکند دست مال نمیبندند اما سر من درد میکند برای دستی که مال تو باشد . . . . . . مثل یک روح در دو پیکریم تو در پیکره ی خدایی من در پیکره ی انسانی عاشقانه میپرستمت شاید روزی یک روح در یک پیکر شویم . . . . . . سلامتی کسایی که تو خاطرمون "ابدی" هستن اما تو خاطرشون "عددی" نیستیم . . . می توان از آب و از نان ، و از جان خود حتی گذشت ممکن اما نیست مجنون بود و از لیلا گذشت عاشقان را جامه ای پوشیدنی جر چشم نیست یا ز خیر عشق یا میباید از دنیا گذشت . . . . . . سلام سلطان قلبها ، تو ای همزاد گلها، منم بابای بارون منم سلطان غمها، سلام کردم نگی هی بی وفایی، سلام کردم بگم وای از جدایی . . . . . . موضوع انشاء : تعطیلات خود را چگونه گذراندید ؟ - به نام خدا - فرسنگ ها دور از آغوشش . . . . . . حالـــــــا حرفـــــــهایمان بمـــــــاند برای بعد دلخوری هـــــــامـــــــان دلـــــــتنگی هـــــــامـــــــان و تمـــــــام اشکـــــــهای مـن با او چـــــــگونـــــــه میگـــــــذرد کــــــه با مـن نمی گذشت . . . ؟ . . . عاشقانه هایی که برایت مینویسم مثل آن چای هایی هستند که خورده نمیشوند! یخ میکنند و باید دور ریخت! فنجانت را بده دوباره پر کنم . . . . . . دوســتــت دارم را هزار بار دیگر تکرار کن اینجا نه بینیِ کــَـسی دراز می شود ! نه گـُـرگی به گــَـله ات میزند ! . . . . . . دلتنگم و جز روی خوشت در نظرم نیست / در گیتی و افلاک به جز تو قمرم نیست با عشق تو شب را به سحرگاه رسانم / بی لذت دیدار تو شب را سحرم نیست . . . . . . کاش میشد:بچگی را زنده کرد کودکی شد،کودکانه گریه کرد شعر " قهر قهر تا قیامت" را سرود آن قیامت، که دمی بیش نبود فاصله با کودکی هامان چه کرد ؟ کاش میشد ، بچگانه خنده کرد . . . . . . گاهــــی وقتی کسی از زندگیتان میرود دارد به شما لطف می کند او فضایی خالی به جا می گذارد برای کسی که لیاقت آنجا بودن را داشته باشد . . . . . . کوچه ای را بود نامش معرفت / ساکنینش بامرام از هر جهت گرچه بن بست بود مثل قلب من / آخرین خانه تو بودی خوب من . . . . . . برایم دعا کن ! اجابتش مهم نیست ! نیاز من آرامشی است که بدانم تو به یاد منی . . . . . . خواهم ز خدا خسته و درمانده نباشی / محبوب خدا باشی و شرمنده نباشی ای دوست الهی در این عالم هستی / سرزنده بمانی و سرافکنده نباشی . . . . . . در قید غمم، خاطر آزاد کجایی؟ تنگ است دلم، قوت فریاد کجایی؟ با آنکه ز ما یاد نکردی.. ای آنکه نرفتی دمی از یاد کجایی؟ . . . غصه ی دوری دلدار مرا پیرم کرد / غم هجران نگارم ز جهان سیرم کرد گریه کردم ز فراغت گل من باور کن / که مرا غربت این شهر زمین گیرم کرد . . . . . . گاهی آدم میماند بین بودن یا نبودن! به رفتن ک فکر می کنی اتفاقی می افتد که منصرف می شوی... میخواهی بمانی، رفتاری می بینی که انگار باید بـــروی! این بلاتکلیفی خودش کلــــی جهنـــــــــــــــم است . . . نقش چشمان خمارت ، چه کشیدن دارد / سایه ساران دو زلفت ، چه لمیدن دارد آن قدر خوب و ملیحی که به یک جرعه نگاه / حس مستی لبت طعم چشیدن دارد . . . . . . همه خوابند و من بیدارم امشب / دلم کرده هوای یارم امشب غم عشق و فراقش مرهمی نیست / مداوای امید دیدارم امشب . . . . . . گاهی فرار می کنم از فکر کردن به تو .. مثل رد کردن آهنگی که خیلی دوستش دارم .. . . . هیچ پلی مرا با این همه فاصله به چشمان تو پیوند نمی زند می دانم هر چه من بیشتر جلو می آیم رانش چشم های تو فاصله را بیشتر می کند . . . . . . بــی شــــک . . . جهــــان را بـــه عشــــق کســی آفـــریـــده اند چـــون مـــن کـــه آفـــریـــده ام از عشـــــق جهـــانی بـــرای تـــــو . . . . . . حــُــــرمت نان از قلب بیشـــــتر است آنرا می بوســــــند، این را میشـــــکنند . . . . . . احساس تو چون طراوت باران است بر زخم شکوفه های گل درمان است هر وقت که در هوای تو می چرخم انگار نفس کشیدنم آسان است . . . . . . شاید آرام تر میشدم فقط و فقط ........ اگر میفهمیدی..... حرفهایم به همین راحتی که می خوانی نــــوشته نشده اند!! . . . لیاقت می خواهد واژه " ما " شدن لیاقت می خواهد "شریک " شدن تو خوش باش به همین "با هم " بودن های امروزت من خوشم به خلوت تنهایی ام تو بخند به امروز... من میخندم به فرداهایت . . . . . . دعای باران چرا؟ دعای عشق بخوان این روزها دلها تشنه ترند تا زمین خدایا کمی عشق ببار . . . دلم اصرار دارد فریاد بزند؛ اما . . . من جلوی دهانش را می گیرم وقتی می دانم کسی تمایلی به شنیدن صدایش ندارد . . . مُتَنَفِرَمْ اَزْ اِنْسآטּْ هآیےْ کِهـ دیوآرِ بُلَنْدَتْ رآ مےْ بینَنْدْ ، ولےْ بهـ دُنْبآلِ هَمآטּْ آجُرِ لَق دیوآرَتْ هَسْتَنْدْ کِهـ . . . تُو رآ فُروْ بریزَنْدْ . . . تآ تُو رآ اِنْکآرْ کُنَنَدْ . . . وَ اَزْ رُویَتْ رَدْ شَوَنْدْ . . . . . . من به قلبم افتخار می کنم با آن بازی شد ، زخمی شد ، به آن خیانت شد ، سوخت و شکست اما به طریقی هنوز کار می کند . . . . . . حال آدم خراب پرسیدن ندارد اما ... دستانش گرفتن دارد . . . . . . زیاد فرقی نکرده ... خودِخودشه فقط اونی که داره باهاش قدم میزنه " من " نیستم . . . . . . جاگذاشته ام دلی هرکه یافت مژدگانی اش تمام "زندگی ام" . . . من براى تنها نبودن آدمهاى زیادى دوروبرم دارم آن چیزى که ندارم کسى براى باهم بودن است . . . . . . آب نریختـــــم که برگردی آب ریختـــــم تـــا پاک شود هر چه رد پای توست .....از زنـــدگی ام...! _________________________________________________________________________________       من.فاصله ها.تو یک شنبه 2 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری یادش بخیرمن.فاصله ها.تو.سرنوشت که روزگارواسه منوتو چنین نوشت.که 3سال بامن باشی و باهم خیلی  چیزهارو تجربه کنیم دوستی. رفاقت.صداقت. معرفت.صمیمیت.مهر.محبت.عشق .آغوش.لب.بوسه ودرنهایت=من.فاصله ها.تو.سرنوشت .اشک جدائی.سپردمت به دست تقدیر.که چنین باشم واسه تو دلگیر...     _________________________________________________________________________________       حساسات قلب یک شنبه 2 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری تقدیم به آستان بیکران اوکه مثل اوهیچکس نیست.وفقط اوست که زیباترین یگانه تنهاست.کسی دیگرنمی کوبددراین خانه ی متروک ویران راکسی دیگرنمی پرسدچراتنهای تنهایم ومن چون شمع میسوزم ودیگرهیچ چیزازمن نمی ماند.ومن گریان ونالانم ومن تنهای تنهایم درون کلبه ی خاموش خویش اماکسی حال من غمگین نمی پرسد.ومن دریای پرازاشکم که توفانی به دل دارم.درون سینه پرجوش خویش اماکسی حال من تنها نمی پرسد.ومن چون تک درخت زرد پائیزم که هردم بانسیمی میشودبرگی  جداازآن ودیگرهیچ چیزازمن نمی ماند. _________________________________________________________________________________       عاشقانه دوستت دارم یک شنبه 2 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری عشق.چه واژه قشنگیست. _________________________________________________________________________________       عشقم استقلال یک شنبه 2 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری تقدیم به استقلالی های  خون گرم ودوست داشتنی بلاخصوص جنوبی های عزیز ازجمله نگورسیتی ها.امیدبراینکه درسال 92-91قهرمان بشه ودرجشن قرمانی شریک بشیم. مجیدی:خونم آبیست _________________________________________________________________________________       اس ام اس های عاشقانه یک شنبه 2 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری       هنوز هم زمستون به یاد ت بهاره/توقلبم کسی جزتوجائی نداره**صدای دلم ناسازگاره/سکوتم به جزتوصدائ نداره**                                آموخته که وقتی ناامیدمیشود.خداوندباتمام عظمتش ناراحت میشودوعاشقانه انتظارمیکشدکه به رحمتش اومیدوارشوم.**                                 نوصادقانه گفتی:درخانه قلبت هیچ جای برای من نیست.من برقلب سنگی ات بوسه میزنم.که بامن صادق بود.                                                                               منم دلتنگ رویت/دلم آیدبسویت.               چه کردی بادل من/که کرده آرزویت.**        ساده بودم که توراساده تصورکردم/ بعدلبخندتوباگریه تبسم کردم.آشناباهمه ی پنجره های شعرم/چون توراپشت همین پنجره هاگم کردم.     مردی ومردانگی افسانه شد.بسوزدروزگارکه سوزاندجگرم را/که دوست دخترم مادرشد.من هنوزپسرم.                                  کناربرکه دلم نشستم ونیامدی/دوباره درسکوت خودم شکستم ونیامدی/سوال کردم ازخدانشانه ی خانه ی تورا/سکوت کردودرسکوت شکستم ونیامدی.         _________________________________________________________________________________       رورگاربی کسی شنبه 1 مهر 1391برچسب:,  توسط سینا نگوری روزگاری بودکه دلخوش وشادبودم اما دیری نپایدکه تنهادلخوشیموکه معشوق باشدازم گرفتند وبجاش خاطرات تلخ وشیرین آن زمان راهمبسترم کردنند. _________________________________________________________________________________           درباره وبلاگ به وبلاگ من خوش آمدید.استفاده کنیدتالذت ببرید. mojibalrhmanpira@yahoo.com آرشیو مهر 1391 شهريور 1391 مطالب قبلی      سرتیترروزنامه ها تصاویرخودروهای خارجی باپلاک گذرموقت اس.ام.اس های جدیدمهرماه91 عکس روز نصیحت... لحظه ها... در پوشیدن لباس زیر دقت کنید دانشگاه هنــــــــــــــر در چین خواهشادستموبگیرید عهدوپیمان ریشه قوم بلوچ بلوچ ها و کوچ ها چگونه در کوهستان های کرمان پدیدار شدند؟ تاریخچه بلوچستان آداب و رسوم بلوچي زندگی نامه استادفیض محمد بلوچ داستان هانی وشیخ مرید جدیدترین تصاویرعکس های ماهی ها جدیدترین تصاویرعکس های پرندگان درنمایی تازه گالری تصاویرحیوانات جدیدترین تصاویر عاشقانه متن دار نویسنده سینا نگوری لینک ها ردیاب ماشین جلوپنجره اریو اریو زوتی z300 جلو پنجره ایکس 60 تبادل لینک هوشمند برای تبادل لینک  ابتدا ما را با عنوان عشق چه دردیست و آدرس mylovesina.LXB.ir لینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد. لینکها حادیث بزرگان حمل و ترخیص خرده بار از چین حمل و ترخیص چین جلو پنجره اسپرت الوقلیون امکانات RSS 2.0 فال حافظ قالب های نازترین جوک و اس ام اس جدید ترین سایت عکس زیباترین سایت ایرانی نازترین عکسهای ایرانی بهترین سرویس وبلاگ دهی   ورود اعضا: خبرنامه وب سایت: آمار وب سایت:   بازدید امروز : 2 بازدید دیروز : 0 بازدید هفته : 2 بازدید ماه : 72 بازدید کل : 17019 تعداد مطالب : 42 تعداد نظرات : 0 تعداد آنلاین : 1 Alternative content